SOBAT-II’nin amacı özel öğrenme güçlüğü olan 7-14 yaş arası çocukların sesli okuma ve okuduğunu anlama becerilerini değerlendirmektir. SOBAT-II testi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü’nden Doç. Dr. Macid Ayhan MELEKOĞLU, Karadeniz Teknik Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü’nden Doç. Dr. Orhan ÇAKIROĞLU ve Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Dr. H. Gülsen ERDEN tarafından geliştirilmiştir. SOBAT-II standardizasyonu yapılmış bir testtir ve A ve B formu olmak üzere iki formdan oluşmaktadır. Her formda farklı okuma seviyelerinde 13 metin yer almaktadır.

Ayrıca her metne ait beş adet çoktan seçmeli okuduğunu anlama sorusu bulunmaktadır. SOBAT-II’de çocukların sesli okuma becerisi okuma hızı ve okuma hataları açısından değerlendirilirken okuduğunu anlama becerisi okuduğunu anlama soruları kullanılarak değerlendirilmektedir. Testin uygulama sürecinde çocukların metinleri sesli olarak okuması talep edilmekte ve uygulayıcı metnin toplam okunma süresini ve yapılan okuma hatalarının sayısını not etmektedir. Her okunan metinden sonra ilgili okuduğunu anlama soruları uygulamacı tarafından sesli olarak okunmakta ve çocuğun sorulara cevap vermesi beklenmektedir.

Okuma süresi, okuma hataları ve okuduğunu anlama sorularına verilen cevaplar puanlara dönüştürülmekte ve test uygulanan çocuğun sesli okuma ve okuduğunu anlama puanı norma göre hesaplanmaktadır. SOBAT-II testi özel öğrenme güçlüğü olan çocukların tıbbi ve eğitsel tanılama süreçlerinde okuma ve okuduğunu anlama becerileri standart bir okuma testiyle değerlendirilmesini sağlamaktadır. Ayrıca SOBAT-II testi, özel öğrenme güçlüğü olsun ya da olmasın, okuma güçlüğü yaşayan çocukların tarama ve tanılamasında kullanılabilmekte ve okuma güçlüğü olan çocukların eğitimlerinin planlanması ve okuma edinimlerinin izlenmesi aşamalarında kullanılabilmektedir.

Bunun yanı sıra, okuma becerilerine ilişkin öğrencilerin durumlarını belirleme, yardımcı okuma programları geliştirme ve var olan programların etkililiğini ölçme gibi bilimsel çalışmalarda SOBAT-II yaygın olarak kullanılabilmektedir.